PTSS op het werk, of Post-Traumatische Stress Stoornis gerelateerd aan arbeidsomstandigheden, is een psychische aandoening die voortkomt uit traumatische of stressvolle werkervaringen. In tegenstelling tot gewone werkstress, die in de loop van de tijd kan verminderen, heeft PTSS op de werkplek blijvende en ingrijpende gevolgen voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid.
PTSS op het werk kan ontstaan door diverse ervaringen zoals pesterijen, intimidatie, geweld op de werkplek, of blootstelling aan traumatische gebeurtenissen. Dit geldt vaak voor eerstehulpverleners en gezondheidszorgmedewerkers. Een toxische werkomgeving die wordt gekenmerkt door onredelijke eisen en gebrek aan ondersteuning kan ook bijdragen aan de ontwikkeling van PTSS op het werk.
PTSS op de werkplek heeft niet alleen invloed op werknemers, maar kan ook de productiviteit, het moreel en het behoud van de organisatie belemmeren als er niets aan gedaan wordt.

De impact gaat verder dan individuele werknemers, want het verstoort de workflow, schaadt de werkcultuur en creëert aanzienlijke organisatorische uitdagingen. Het aanpakken van PTSS op de werkplek is essentieel voor het welzijn van werknemers en het bevorderen van een positieve werkomgeving.
Hoe kun je PTSS op het werk herkennen?
Het vroeg herkennen van PTSS op de werkplek is essentieel voor effectieve interventie. Let op de volgende tekenen:
Emotionele indicatoren: Aanhoudende angst, vrees, depressie of plotselinge stemmingswisselingen.
Gedragsveranderingen: Terugtrekken van collega's, vermijden van specifieke taken, verminderde productiviteit of absenteïsme.
Fysieke symptomen: Chronische vermoeidheid, slaapstoornissen of psychosomatische problemen zoals hoofdpijn en maagpijn.
Cognitieve problemen: Concentratieproblemen, vergeetachtigheid of besluiteloosheid.
Overdreven reacties: Verhoogde nervositeit, hyperwaakzaamheid of gevoeligheid voor feedback op de werkplek.
Vermijdingsneigingen: Het vermijden van bepaalde personen, vergaderingen of verantwoordelijkheden vanwege triggerende herinneringen.
Het vroegtijdig herkennen van deze symptomen kan een verslechtering van de situatie voorkomen en werknemers de kans geven om hulp te zoeken voordat de symptomen overweldigend worden.
Effectieve strategieën voor het omgaan met PTSS op het werk
Het aanpakken van PTSS op het werk vereist een mix van persoonlijke en organisatorische strategieën.
-
Persoonlijke copingstrategieën:
Zoek professionele begeleiding of therapie zoals CGT (Cognitieve Gedragstherapie) of EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing).
Oefen mindfulness of stressbestrijdingstechnieken om de emotionele regulatie te verbeteren.
Communiceer openlijk met vertrouwde collega's of managers over je behoeften en triggers.
Stel grenzen om je werkdruk te beheren en je geestelijke gezondheid te beschermen.
-
Organisatorische benaderingen:
Bied Employee Assistance Programs (EAP's) aan om vertrouwelijke ondersteuning te bieden.
Train managers op het gebied van traumagevoelige communicatie en geestelijke gezondheidsvaardigheden.
Creëer flexibele werkomgevingen om herstel mogelijk te maken, zoals verminderde werkdruk of tijdelijk verlof.
Bevorder een inclusieve cultuur die gesprekken over geestelijke gezondheid normaliseert en prioriteit geeft aan het welzijn van werknemers.

Tip
Moedig leiderschap aan om ondersteunend gedrag en betrokkenheid bij initiatieven op het gebied van geestelijke gezondheid te tonen. Dit schept een precedent voor een meer meelevende werkomgeving.
Hoe op een inclusieve en proactieve manier PTSS op de werkplek te voorkomen
Het voorkomen van PTSS op de werkplek is afhankelijk van proactieve maatregelen die een veilige en ondersteunende werkcultuur bevorderen.
Train het management: Rust leiders uit met vaardigheden op het gebied van emotionele intelligentie, actief luisteren en conflictoplossing.
Voer een sterk beleid: Ontwikkel en handhaaf protocollen tegen intimidatie en pesten om interpersoonlijke conflicten te minimaliseren.
Onderwijs het personeel over geestelijke gezondheid: Geef regelmatig trainingen, wellnessworkshops en stressmanagementprogramma's.
Stimuleer open communicatie: Creëer kanalen waarlangs werknemers hun zorgen kunnen uiten zonder bang te hoeven zijn voor vergelding.
Ontwerp een realistische werklast: Bevorder de balans tussen werk en privéleven door middel van beheersbare verwachtingen en voldoende vrije tijd.

Voorbeeld
Een bedrijf verbeterde zijn cultuur door stressmanagementworkshops en anonieme personeelsenquêtes in te voeren om de mentale gezondheid te beoordelen. Als gevolg daarvan namen de tevredenheid en productiviteit van de werknemers aanzienlijk toe.
Wat zijn de tekenen en symptomen van PTSS op het werk?
PTSS op het werk kan zich op verschillende manieren uiten en invloed hebben op het mentale, emotionele en fysieke welzijn:
Intensieve waakzaamheid: Hyperbewustzijn en constante alertheid op waargenomen bedreigingen.
Stemmingsinstabiliteit: Plotselinge woede-uitbarstingen of gevoelens van verdriet en hopeloosheid.
Indringende gedachten: Verontrustende flashbacks of nachtmerries gerelateerd aan traumatische werkincidenten.
Cognitieve stoornissen: Moeite met focussen of het vasthouden van informatie.
Fysieke gevolgen: Chronische hoofdpijn, pijn op de borst of frequente ziekten als gevolg van stress.
Door PTSS op de werkplek te begrijpen, de symptomen te herkennen en effectieve strategieën te implementeren, kunnen zowel werknemers als werkgevers een gezondere werkomgeving creëren die het mentale welzijn actief ondersteunt en de productiviteit bevordert.